Doctrine ႀသဝါဒ နွင့္ Exegesis သဒၵါနည္း

Doctrine ႀသဝါဒ မူဝါဒ နွင့္ Exegesis သဒၵါနည္း ။

 Exegesis ဆုိတဲ့ စကားလုံးဟာ အၿပင္သုိ႔လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ ဂရိစကား ek နဲ႔ ဦးေဆာင္ေခၚသြားသည္လုိ႔အဓိပၸါယ္ရတဲ့ hegeomai ဆုိတဲ့စကားနွစ္ခုေပါင္းၿပီး ၿဖစ္လာတဲ့စကားပါတဲ့ စကားလုံးေတြကုိအေသးစိတ္ ခြဲၿခမ္းေလ့လာတဲ့နည္းပါ။ က်မ္းခ်က္မွာပါတဲ့ အဓိက စကားလုံးရဲ့ဦးေဆာင္မႈကုိ အဓိပၸါယ္ဖြင့္တာပါ။ ဥပမာ... သတ္သည္ ဆုိတဲ့ ႀကိယာပါတဲ့ က်မ္းခ်က္ က်မ္းစာပုိဒ္ကုိေလ့လာရင္ ဘုရားက လူ႔အသက္မသတ္ရလုိ႔ (ထြ ၂၀: ၁၃) ပညတ္ထားၿပီး ေတာ ၃၁: ၁၇ ေရာက္ေတာ့ သတ္ႀကေလာ့ လုိ႔ ေၿပာပါတယ္။ English စာမွာ kill လုိ႔ပဲ ၂ ခုလုံးကုိသုံးထားေပမဲ့ မူရင္းက်မ္းမွာေတာ့ ထြက္ ၂၀: ၁၃ ရဲ့ သတ္သည္လုိ႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့Ratsach ေဟၿဗဲ စာလုံးကေတာ့ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ၿပီးက်ဴးလြန္တဲ့ လူသတ္မႈကုိသုံးတာ။ ဒါေႀကာင့္ ပညတ္ေတာ္က ႀကိဳတင္ႀကံစည္ၿပီးသတ္တာကုိသာ တားၿမစ္ေႀကာင္း သိနားလည္ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ မူရင္းက်မ္းေတြၿဖစ္တဲ့ ေဟၿဗဲ နဲ႔ ဂရိ စကားေတြအေရးပါတာကုိသိရမွာၿဖစ္တယ။္ မထင္ရွားတဲ့စကားလုံးေတြ ေတြ႔လာရင္ က်မ္းစာရဲ့ ေရွ့ေနာက္ကုိ ဖတ္ရမွာလဲၿဖစ္တယ္။ Contest လုိ႔ေခၚတဲ့ ေရွ့ေနာက္ေလ့လာၿခင္းက အဓိကပါပဲ တအုပ္လုံးကုိၿခံဳငုံမိဘုိ႔လုိပါတယ္။ Doctrine ႀသဝါဒ မူဝါဒနည္းကလဲ Exegesis သဒၵါနည္းနဲ႔ခပ္ဆင္ဆင္ပါပဲ။ ေပါလုရဲ့ ေက်းဇူးေတာ္နဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ႀသဝါဒ တခုလုံးဟာ ကမာၻဦးက်မ္းလာ မ်ိဳးေစ့ Seed အေပၚအေၿခခံတည္ေဆာက္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကယ္တင္ၿခင္းဆုိရင္ ကယ္တင္ၿခင္းရတယ္ဆုိတာကုိလဲ သတင္းေကာင္းက်မ္းစာေက်ာင္းဆင္းေတြအားလုံး ကယ္တင္ၿခင္းဆုိတာရတာမဟုတ္။ ကယ္တင္ၿခင္းေရာက္တယ္လုိ႔ ေၿပာႀကတယ္ ပုိၿပီးထိေရာက္တယ္။ ေက်းဇူးေတာ္လုိ႔ေၿပာရင္ ေက်းဇူးေတာ္ ၂ မ်ိဳးကုိ သိစရာရွိေနတယ္။ ေခ်ဖ်က္ေပးၿခင္းေက်းဇူးေတာ္နဲ့႔ တည္ေဆာက္ေပးၿခင္းေက်းဇူးေတာ္ဟာ တၿပိဳင္ထဲၿဖစ္တာမုိ႔ ကယ္တင္ၿခင္းေရာက္တယ္ဆုိတာ ပုိမွန္တယ္။ Hermeneutics ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္နည္းသိပၸံ ဆုိတဲ့စကားလုံးဟာ Hermes ဆုိတဲ့စကားကလာတာ Hermes ဆုိတာ ဂရိေတြယံုႀကည္မႈတခုၿဖစ္တဲ့ Mercury နတ္ဘုရားရဲ့ စကားကုိလူေတြဆီပုိ႔ေပးတဲ့သူၿဖစ္တယ္ Mercury နတ္ဘုရားဆုိတာ သိပၸံတီထြင္ႀကံဆမႈ စကားေၿပာေကာင္းၿခင္းစာေရးေကာင္းၿခင္း အနူပညာ စတာေတြကုိ ပုိင္ပါသတဲ့ သမၼာတရားကုိ ေရးတယ္ ေၿပာတယ္သင္တယ္ ဆုိတာ ဘုရားရဲ့စကားကုိ လူေတြနားလည္ေအာင္ အနက္ဖြင့္ ဘာသာၿပန္ ခြန္အားေပးတာပါ။ လူေတြကုိ ရပ္တည္ခ်က္မွန္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေပးတာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ Systematic Theology အဆုိကေတာ့ စနစ္က်တဲ့ ဖြင့္ၿပခ်က္ဆုိတာ အေမရိကန္နႈိင္ငံမွာ မွန္သလုိ အီသီအုိပီးယားနႈိင္ငံမွာလဲ မွန္တယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ၁+ ၁ = ၂ ဆုိတာမ်ိဳးေပါ့ ဘယ္နႈိင္ငံ ဘယ္ေဒသမွာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ တစ္ နဲ႔ တစ္ ေပါင္းရင္ နွစ္ပါပဲ။ သမၼာက်မ္းကုိ ေလ့လာအနက္ၿပန္တဲ့အဓိကနည္း ၂ နည္းရွိပါတယ္။ ၁. ခ်ဥ္းကပ္ပုံ ခ်ဥ္းကပ္နည္း။ ၂. ယူဆခ်က္ ယုံႀကည္ခ်က္အေၿခခံတဲ့နည္း တုိ႔ၿဖစ္ပါတယ္။ ၁. ခ်ဥ္းကပ္ပုံ ခ်ဥ္းကပ္နည္း။ က. Isagogics သမုိင္းနည္း ခ. Categories အမ်ိဳးအစားခြဲေလ့လာနည္း။ ဂ. Doctrine ႀသဝါဒ မူဝါဒ နွင့္ Exegesis သဒၵါနည္း ( Doctrine နွင့္ Exegesis ကုိ ဘာေႀကာင့္ေပါင္းလုိက္တာလဲဆုိတာ က်ေနာ္ရွင္းၿပရင္ နားလည္သြားပါလိမ့္မယ္)။ က. Isagogics သမုိင္းနည္း is ဆုိတာနဲ႔ ago ဆုိတဲ့ စာလုံး ၂ ခုေပါင္းထားတာၿဖစ္ၿပီး မိတ္ဆက္ၿခင္းလုိ႔ေခၚတယ္။ Isagoge ဆုိတဲ့ English စာလုံးကုိ ဒီေန႔ထုတ္ အဘိဓါန္ေတြမွာရွာမရနႈိင္ေတာ့ပါဘူး။ ၁၉၅၅ နွစ္ေရွ့ပုိင္းထုတ္တဲ႔ အဘိဓါန္ေတြမွာသာေတြ႔ရနႈိင္ပါတယ္။ Isagogics ဆုိတာ ရာဇဝင္သမုိင္း နဲ႔ ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈကုိ ေနာက္ခံထားေလ့လာတာပဲ။ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္ေဒသ မွာေရးခဲ့တာ ဘယ္သူေတြကုိအဓိက ထားတယ္ဆုိတာေပါ့။ ဥပမာ...... ခရစ္ဝင္က်မ္း ၄ အုပ္လုံးမွာ ဆင္တူရုိးမားၿဖစ္ေနတာေတြ႔ေသာ္လည္း ဘုရားကခြင့္ၿပဳၿပီးဘာေႀကာင့္ သမၼာက်မ္းမွာ ၄အုပ္လုံးတည့္ထားတာလဲႀကည့္ရေအာင္ရွင္မသဲခရစ္ဝင္က်မ္းက ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြအတြက္ အဓိကထားေရးတာၿဖစ္ၿပီး ခရစ္ေတာ္ကုိ ဘုရင္အေနနဲ႔တင္ၿပတာမာကုခရစ္ဝင္က်မ္းက ေရာမေတြအတြက္ေရးတာၿဖစ္ၿပီး ခရစ္ေတာ္ကုိ အေစခံအေနနဲ႔ တင္ၿပထားတာပါလုကာခရစ္ဝင္က်မ္းကဂရိလူမ်ိဴးအတြက္ေရးတာၿဖစ္ၿပီး ခရစ္ေတာ္ရဲ့နွိမ့္ခ်ၿခင္းသေဘာကုိ တင္ၿပထားတာပါ။ ရွင္ေယာဟန္ခရစ္ဝင္က်မ္းကေတာ့ ကမာၻေလာကတခုလုံးအတြက္ေရးထားတာၿဖစ္ၿပီး ခရစ္ေတာ္ကုိ ဘုရားၿဖစ္ေႀကာင္း သက္ေသၿပထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိေၿပာလုိ႔ ရွင္ေယာဟန္ခရစ္ဝင္က်မ္းပဲ ေလ့လာရင္ရတယ္လုိ႔ ဆုိလုိၿခင္းမဟုတ္ပါ။ ဘုရားၿဖစ္ၿခင္း ဘုရင္ၿဖစ္ၿခင္းကုိ သိဘုိ႔လုိသလုိ အေစခံၿခင္းနွိမ့္ခ်ၿခင္းသိေနၿပီး ဟုိတုန္းကနဲ့ ဒီေန႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာကြာေနလဲ ဆင္ၿခင္ဘုိ႔ပါပဲ၆၆ အုပ္လုံးဟာ သူ႔အခ်ိန္နဲ႔သူ ေရးထားတာမုိ႔ အခ်ိန္ကာလ ေနရာေဒသ နဲ႔ ယေန႔ကြာၿခားလာတဲ့အေပၚမွာ ဘုရားရဲ့ဖြင့္ၿပခ်က္ ကြာၿခားလာတာၿမင္ေအာင္ သိေအာင္ ေလ့လာထားမွသာ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ပါတ္သက္ေနေသးတာ ၿမင္ရၿပီး ဘုရားရဲ့တန္ခုိးေတာ္ကစီးဆင္းလာမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ပုိထိေရာက္ပါတယ္ခ်က္ၿခင္းမထင္ရွားေသးေပမဲ့ မ်ိဳးေစ့ခ်ထားသလုိ တေၿဖးၿခင္း ထင္ရွားလာမွာပါပဲ Categories အမ်ိဳးအစားခြဲေလ့လာနည္း။ ဒီနည္းကေတာ့ သမၼာက်မ္းထဲမွာပါတဲ့ သီးသန္႔နယ္ပယ္ တခုၿခင္းကုိခြဲေလ့လာတာပါ။ က်မ္းစာမွာပါတဲ့ သြန္သင္ခ်က္တုိင္းကုိ စုံလင္စြာသေဘာေပါက္ထားဘုိ႔ေလ့လာတာ က်မ္းစာမွာပါတဲ့ ေရွ့ေနာက္သြန္သင္ခ်က္ေတြကုိ ေသခ်ာမေလ့လာရင္ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမညီဘူး ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ဥပမာ... လင္မယားကြာရွင္းၿခင္းနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး မယားနွင့္ကြာလုိလွ်င္ ၿဖတ္စာကုိေပးေစ ဟူေသာ ပညတ္စကားရွိၿပီ ဆုိတဲ့ မသဲ ၅: ၃၁ ကုိအေၿခခံစဥ္းစားရင္ က်မ္းစာရဲ့ဆုိလုိရင္းကုိသေဘာေပါက္ဘုိ႔မလြယ္ဘူး အၿခားက်မ္းခ်က္ေတြၿဖစ္တဲ့ တရား ၂၄: ၁-၄ မသဲ ၁၉: ၃-၁၂ ၁ေကာ ၇:၂၆-၂၈ စတာေတြကုိ သိထားေလ့လာထားမွသာ သေဘာေပါက္နားလည္မွာၿဖစ္ပါတယ္ က်မ္းခ်က္ေတြအားလုံးကုိသိမွ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညွိယူလုိ႔ရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ့္ ယုံႀကည္ခ်က္ကုိ နည္းနည္းေၿပာၿခင္ပါတယ္ လင္မယားကြဲၿခင္း ခ်စ္သူခ်င္းကြဲၿခင္း ဆုိတာ ဘုရားရဲ့မူလ အလုိေတာ္ေတာ့မဟုတ္ဘူး ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ကမာၻဦး ၂: ၂၃-၂၄ အရပဲ ေမြးတဲ့ မိဘ ကုိေတာင္စြန္႔လာၿပီးမွ ဘာေႀကာင့္ကြဲႀကမွာလဲ လင္ေရာ မယားပါ လူ႔သဘာဝအရ ရုိးအီၿခင္းမရွိေအာင္ ေခတ္ကာလေတာင္းဆုိမႈကုိ အၿမဲသုံးသပ္ ေလ့လာေနရမွာပါ ေၿပာၿခင္တာက မယားကလဲ ေန႔စဥ္ မီးဖုိေခ်ာင္နဲ႔ အိမ္မႈကိစၥမွာ အခ်ိန္ကုန္မေနဘုိ႔ လင္ေယာက်္ားကလဲ ေန႔စဥ္ စီးပြားရွာရင္းအခ်ိန္ကုန္မေနဘုိ႔ ပါပဲ ဒါေပမဲ့ ေခတ္ကာလရဲ့ လူဦးေရနဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ားလာတဲ့အေပၚမွာ ဝန္ခံရမွာပါပဲ ဒီေနရာမွာေတာ့ မွန္ကန္စြာ ဆုံးၿဖတ္နႈိင္ဘုိ႔ Dispensation လုိ႔ေခၚတဲ့ ေခတ္ကာလပုိင္းၿခားၿခင္းကုိလဲ သိထားဘုိ႔လုိပါတယ္ ဥပမာ... ဓမၼေဟာင္းမွာ တိရစာၦန္ကုိ ယဇ္ပူေဇာ္ေပမဲ့ ဓမၼသစ္မွာ မလုိအပ္ေတာ့တာ ဥပုဒ္ေန႔ဟာ႔ စေနမဟုတ္ေတာ့ပဲ သခင္ဘုရားေန႔ တနဂၤေႏြ ၿဖစ္သြားတာ ေမာေရွရဲ့ ထြက္ေၿမာက္ရာက်မ္းမွာလဲ ၇ လပုိင္းကုိ ၁လ လုိ႔ ၿပင္ဆင္သတ္မွတ္တာ ေခတ္ကာလကုိ မသိလုိ႔ ၿဖစ္ပါတယ္ (ထြ ၁၂: ၁) ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ လင္မယားကြဲၿခင္းမွာ ေခတ္ကာလသြန္သင္ခ်က္ေတြမတူဘူး လက္ထပ္ၿခင္း ကြာရွင္းၿခင္းေတြဟာ ဒီေန႔ အသင္းေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚ ဘုရားရဲ့ သီးသန္႔သြန္သင္ခ်က္ေတြ ရွိေနနႈိင္ပါတယ္ ဘုရားေက်ာင္းႀကီးေတြမွာ မညီေသာတံဘုိးထမ္းတာလက္ခံေပးေနေပမဲ့ ဘာအၿပစ္မွ က်မလာတာ မခံရတာဟာ ဘုရားရဲ့ ဂရုဏာေက်းဇူးကုိ ပုိၿပီးဆင္ၿခင္မိေစတယ္ လိင္တူခ်င္း လက္ထပ္တာ လက္ခံေဆာင္ရြက္မေပးေအာင္လဲ ဆုေတာင္းၿခင္းႀကီးေအာင္ သြန္သင္ေနၿပီလုိ႔ သတိေပးေနပါေတာ့တယ္။